طلوع آینه های ونیزی

آینه ونیزی در جزیره ای کوچک از ایتالیا به نام مورانو در شهر ونیز و در قرن ۱۵ متولد شد. آینه های ونیزی با انجام فرآیندی طاقت فرسا تولید می شدند و ساخت یکی از آن ها فرآیندهای زیادی را در بر می گرفت.
اما بعد از اتمام کار، آینه های ونیزی تبدیل به شاهکاری هنری می شدند؛ زیبایی آینه های ونیزی از انتظاراتی که از یک آینه داریم فراتر رفته است.
حتی با فرارسیدن قرن ۱۶، آینه های ونیزی کمیاب بودند، و تعداد زیادی از آن ها به صورت سفارشی برای اشراف زادگان و نجیب زاده هایی ساخته می شد که اشتیاق حریصانه ای به جمع آوری آینه های ونیزی داشتند.
چون تقاضا برای آینه های ونیزی از عرضه آن پیشی گرفت، امکان خرید کارهای تقلیدی، یا “آینه های به سبک ونیزی” از فروشنده هایی که در اشیاء گرانقیمت و ارزشمند تخصص داشتند به وجود آمد.
آینه های ونیزی اصل، به طرز ماهرانه ای درون قاب های گرانقیمت ساخته شده از شیشه با لبه های پخ دار قرار می گرفتند تا به طور ایمن به وسیله پیچ های فلزی در جای خود نصب شوند و تنها امکان خریدشان از ونیز ایتالیا وجود داشت. به دست آوردن آینه های ونیزی سراسر زیبایی و اصالت، سخت بود.
آینه های ونیزی، ناب ترین آینه ها در جهان، سطح استانداردها را برای دیگر تولیدکنندگان آینه بالا برد. آینه های ونیزی صنعت را تسخیر کرد؛ محبوبیت آینه های ونیزی اصل، تمام انگیزه های رقابتی را از سراسر جهان به سمت خود جلب کرد.
کیفیت و تناسب آینه های ونیزی و اجزای آن، در کنار صدها سال تجربه صنایع دستی صنعتگران ایتالیایی، جزیره مورانو را به یک رقیب بسیار سرسخت در صنعت ساخت آینه تبدیل کرد.
یکی از دلایلی که آینه های ونیزی را به طرز منحصر به فردی زیبا کرده است، روندهای تولید سری آن بود که به وسیله شیشه گران مورانو توسعه داده شده بود. صنعتگران شیشه ونیزی، تکنیک سری خاک طلا (Gold Dust) را کامل کردند : آن ها قبل از فرآیند انجماد، ورق نازک طلا را وارد شیشه می کردند، که ورق طلا را درون شیشه آینه حبس می کرد. ورقه طلا، که برای همیشه محافظت می شد، رنگ و تلالوئی همیشگی را به آینه ونیزی اضافه کرد.
یکی دیگر از رازهای تولید که به شدت از آن محافظت می شد، فرآیند “Lattimo” بود. Lattimo نامی است که برای شیشه های شیری-سفید نیمه شفاف به کار می رود.
این تکنیک استفاده از سرب را برای رنگ آمیزی شیشه به کار می گیرد. طی زمان، سازندگان آینه ونیزی این فرآیند را تکمیل کردند و مهارت های مورد نیاز را برای به کار گرفتن جلوه ها متنوع در شیشه فراگرفتند.
فرآیند Lattimo، وقتی به صورت هنرمندانه در سراسر شیشه توزیع شد، جان تازه ای به آینه های تزئینی دمید. با استفاده استادانه از تکنیک خاک طلا و تکنیک Lattimo با هم، ساخت چنین جزئیاتی مثل لبه های هنرمندانه، گل ها و نوارها ممکن شد.

آینه های ونیزی قرن پانزدهم

در قرن پانزدهم، جزیره مورانوی ونیز، که با نام “جزیره شیشه” نیز شناخته می شود، به مرکز هنر شیشه گری، و زادگاه افسانه ای آینه های ونیزی تبدیل شد. استادان صنعتگر ونیزی، تکنیک انقلابی “آینه صاف” (Flat Mirror) را اختراع کردند : اول، استاد شیشه بری، قلع مذاب را درون لوله های شیشه ای می ریزد.
زمانی که قلع سرد شد، صنعتگران قلع را به قطعات جدا می شکنند و آن را با استفاده از روشی، که تنها پس از قسم خوردن بر مخفی نگه داشتن آن به صنعتگران یاد می دهند، روی سطح صاف شیشه به کار می گیرند.
سپس آن ها مخلوط بازتاب دهنده سری را ساختند، که فلزهای طلا و برنز هم به آن اضافه می شد. مخلوط “جادویی” (Magical) در آینه ونیزی کیفیت بالایی را ایجاد می کند؛ چیزهای زیبایی که در واقعیت می بینید، دقیقا به همان شکل حیرت انگیزشان در این آینه ها بازتاب می یابند.
کیفیت برتر این آینه های ونیزی به یک واقعیت بدل شد : رقیبان بی رحمانه به دنبال رازهای تولید آینه های ونیزی می گشتند. برای واکنش به این موضوع، صنعتگران مشهور مورانو، هیات برگزیدگانی را تشکیل دادند که نامش “Council of Ten” (شورای ده نفره) بود.
این شورا قدرتمندانه به حفاظت از رموز مورد استفاده در تکنیک های ساخت شیشه خود که به شدت به دنبال آن بودند، می پرداخت. نقل و انتقال به جزیره مورانو سری است،
استادان شیشه گر مخفی، به عنوان آتشنشان فعالیت می کردند، برای اینکه شناسایی نشوند. شورای “Council of Ten”، استادان شیشه گر خود را با ثروت های عظیم و اقامتگاه هایی راحت تحت حمایت قرار می دادند، اما آن ها را با تلاش های جدی از جهان بیرون مجزا کرده اند تا بر سر پیمان شان بر رازداری باقی بمانند.
صنعت آینه ونیزی سود بسیار بالایی داشت؛ و مداخله های رقیبان هم تاثیری نداشت. مثل همیشه، تنها ثروتمندان می توانستند اقدام به خرید آینه های ونیزی جادویی کنند. در آن زمان، هزینه یک آینه ونیزی در حدود هزینه یک کشتی نیروی دریایی بود.
محبوبیت آینه های ونیزی به یک گرایش تبدیل شد؛ آینه های ونیزی از جمله اشیاء کلکسیونی بود که بسیار طرفدار داشت. دو شاه آن زمان، شاه هنری هشتم انگلستان و شاه فرانسیس اول فرانسه، به جمع آوری متعصبانه آینه های ونیزی شان شناخته می شوند.
نجیبان فرانسوی، همیشه تلاش می کرند تا کلکسیون های سلطنتی داشته باشند، فکر می کرند که وقتی فرصت به دست آوردن یک آینه ونیزی وجود داشته باشد، پرداخت هر مقدار پولی برایش می ارزد.

قیمت این آینه های ونیزی، در مواردی گفته می شود که حتی از قیمت  تعداد قابل توجهی از آثار افراد مشهور هم بیشتر بود، واقعا زیاد بود. برای مقایسه ای ظریف تر، کاری از نقاشی هنری از رافائل، انتخاب ارازن تری از آینه ونیزی با همان اندازه است.

آینه های ونیزی در قرن های ۱۶ و ۱۷

طی اواخر قرن ۱۶، درست در زمانی که این سبک به عنوان انفجاری بزرگ مطرح شد، ملکه فرانسوی، ماری مدیچی، دفتر کاری آینه کاری شده را برای خود در نظر داشت.
برای این پروژه، ۱۱۹ آینه ونیزی مستقیما از جزیره مورانو به اینجا حمل شد و استادان ونیزی نیز احتمالا برای ابراز قدردانی خود از این میزان از خرید، برای ملکه فرانسوی هدیه ای حیرت انگیز را فرستادند : یک آینه دکوراتیو باشکوه که با سنگ های قیمتی روی آن تزئین شده بود.
این آینه ونیزی افراطی در لوور فرانسه حفظ و نگهداری می شود، جایی که می توانید امروزه از آن دیدن کنید.
در قرن هفدهم، صدها سال پافشاری سخت گیرانه شکسته شد، وقتی که کولبرت، وزیر شاه لودویگ چهاردهم، با رشوه دادن، سه استاد مورانو را با طلا خرید و آن ها را به فرانسه آورد.
فرانسوی ها که آموزنده های خوبی بودند، به سرعت تکنیک های شیشه گری مورانو را یاد گرفتند. آن ها آموختند که روشی که استادان ونیزی برای ساخت کارهایشان کامل کردند، بر محور هنر دمیدن در شیشه بود.
آنها بعد از اینکه در این تکنیک استاد شدند، مهارت های ساخت کارهای شیشه شان را با تکیه بر خودشان توسعه دادند. استادان فرانسوی شروع به تولید آینه های ونیزی با استفاده از تکنیک های ریخته گری بر اساس ریختن شیشه مذاب در قالب های ریخته گری کردند. آن ها سپس شیشه مذاب را مستقیما از بالا بر روی سطح بسیار صاف قالب ریخته گری می ریختند.
با سرد شدن شیشه مذاب، آن ها با غلطک های ویژه ای روی آن ها را غلطک می کشیدند که در نتیجه استحکام عالی و کار صاف تری به دست می آمد. بلافاصله بعد از اینکه فرانسوی ها تکنیک جدیدشان را توسعه دادند، ساخت گالری آینه ها در کاخ ورسای آغاز شد.
گالری آینه ها، که با ۳۰۶ آینه ونیزی آراسته شده بود، بعد از اتمام کار، اندازه ای برابر با ۲۲۰ فوت یا ۷۳ متر داشت.

در زمان حاضر، آینه های ونیزی هنوز شکوه و جایگاهی که داشتند را حفظ کرده اند. بازار امروز نشان می دهد که تعدادی آینه ونیزی “تقلبی” بازار را احاطه کرده اند؛ این آینه ها به عنوان آینه های ونیزی فروخته می شوند ولی آن مواد و روش استادانه به کار رفته در آینه های اصیل را ندارند.
این کارهای تقلبی، در سراسر دنیا تولید می شوند و در بازار اغلب با نام های آین های “الهام گرفته از ونیزی” یا “سبک ونیزی” وجود دارند، و گاهی هم هیچ مشخصه ای ندارند تا مشتری متوجه شود این کارها تقلید شده هستند.
اما، یک مصرف کننده آگاه می داند که آینه های ونیزی اصل تنها از جزیره ونیزی مورانو در ایتالیا می آیند؛ اگرچه آینه های ونیزی هنور اجناسی با قیمت های بالا و پرطرفدار هستند، ولی بیشتر، آینه های ونیزی را سرمایه گذاری های مقرون به صرفه ای می دانند که یک کار هنری کاربردی هم هست.
قطعا، وقتی جزئیات ظریف و ساخت استادانه که شاخصه آینه های ونیزی است را ببینید، مقاومت کردن در برابر زیبایی وسوسه انگیز آینه ونیزی غیرممکن است.
مطالب مرتبط